Etherische oliën verdunnen
Etherische oliën zijn heel sterke en potente substanties. Het is een prachtig geschenk van de natuur maar je moet niet vergeten dat ze een extreem geconcentreerd extract zijn. Etherische oliën komen niet direct zo voor in de natuur en er is veel planten materiaal nodig om een beetje olie te winnen. Etherische oliën zijn, hoewel erg waardevol, zeker niet zonder risico. Het is dan ook belangrijk dat je weet hoe je er veilig mee om kunt gaan om zo het meeste uit deze waardevolle producten te halen.
Er zijn etherische oliën die uit meer dan 350 verschillende stoffen zijn opgebouwd!
WERKZAME STOFFEN
Etherische oliën zijn erg complexe stoffen die stuk voor stuk uit een hele rits aan inhoudsstoffen bestaan. Er zijn etherische oliën die uit meer dan 350 verschillende stoffen zijn opgebouwd! Dat zijn ook de werkzame stoffen die in je olie zitten. Zij geven het effect aan je olie maar kunnen zeker ook interacties aangaan met bijvoorbeeld medicatie.
Fototoxisch
Een specifieke eigenschap waar je rekening mee wil houden is de fototoxische eigenschap van furocoumarines die in citrusoliën voorkomen. Wanneer je een olie met deze stof uitwendig gebruikt, op de huid aanbrengt, dan kan deze stof er onder invloed van zonlicht (maar bijvoorbeeld ook warm water, denk aan een bad of douche) voor zorgen dat de huid veel sneller verbrand. En even wassen heeft geen zin omdat de olie wordt opgenomen door de huid, die was je er dan dus niet meer zomaar af. Wees dus voorzichtig met citrusolie in de zomer.
En even wassen heeft geen zin omdat de olie wordt opgenomen door de huid, die was je er dan dus niet meer zomaar af.
LET OP: ieder etherische olie heeft inhoudsstoffen, het maakt niet uit hoe puur je olie is of van welk merk deze is. Zonder de inhoudsstoffen zou je olie niet werkzaam zijn.
Vind je het interessant om meer over de inhoudstoffen in je olie te weten te komen? Neem dan een kijkje op Dropsmith.
CONTACT DERMATITIS
Je lichaam werkt hard om alle lichaamsvreemde stoffen (en ja, dat zijn zeker ook etherische oliën) weer kwijt te raken. Je lever is hier voornamelijk mee bezig. Op het moment dat je teveel of te lang continu etherische olie toedient wordt het teveel voor je lichaam om om te zetten en af te voeren en stapelt het zich op. Dit kan uiteindelijk leiden tot serieuze toxische reacties maar bijvoorbeeld ook tot contact dermatitis. En daar kom je je leven lang niet meer vanaf. En omdat veel etherische oliën inhoudsstoffen delen met andere, is de kans groot dat je ook niet meer tegen verschillende andere etherische oliën kunt. Fun right?
Een van de beste manieren om problemen te voorkomen, naast überhaupt niet gebruiken natuurlijk, is simpelweg verdunnen in een basisolie. In principe kan elke vette plantenolie gebruikt worden als basisolie. Mijn voorkeur gaat uit naar een biologische omdat, naast de vervuiling van bestrijdingsmiddelen, veel bestrijdingsmiddelen in vet oplosbaar zijn en er dus resten in je olie terecht kunnen komen. No thanks...
In principe kan elke vette plantenolie gebruikt worden als basisolie.
Daarnaast speelt de houdbaarheid van je olie een rol. Hoewel je weleens anders hoort, hebben etherische oliën wel degelijk een houdbaarheidsdatum. Je olie kan oxideren, een reactie aangaan met zuurstof en vooral de vluchtige inhoudsstoffen kunnen ook verdampen waardoor je zwaardere stoffen overblijven. De geur en kleur van je olie kan veranderen maar zeker ook de werking ervan. De concentratie van de inhoudsstoffen zal veranderen wat ervoor kan zorgen dat er veel eerder huidirritatie of andere reactie optreden. Citrusoliën zijn bijvoorbeeld maximaal 1,5 jaar houdbaar, als ze in de koelkast worden bewaard. Deze oliën worden verkregen door persing wat in tegenstelling tot destillatie geen steriel proces is wat de kans op bederven simpelweg vergroot.
Er is tegenwoordig een Adverse Reaction Database waarin meldingen worden verzameld van de dingen die kunnen gebeuren bij verkeerd gebruik van etherische oliën. Ik zou zeggen neem eens een kijkje, dan weet je hoe serieus het kan zijn.
Je olie kan oxideren, een reactie aangaan met zuurstof en vooral de vluchtige inhoudsstoffen kunnen ook verdampen waardoor je zwaardere stoffen overblijven.
VERDUNNEN
Laten we beginnen met een van de belangrijkste tips: gebruik etherische olie alleen wanneer het ook daadwerkelijk nodig is. Hoewel etherische oliën een enorme trend zijn, is het GEEN lifestyle product. Werken met etherische oliën heet niet voor niets aromaTHERAPIE.
Zoals ik hierboven al schreef verdun je etherische oliën in een vette plantenolie. Ikzelf geef dus de voorkeur aan een biologische olie maar dat is natuurlijk helemaal aan jezelf om te besluiten. Simpelweg olijfolie uit je keuken werkt prima dus het is zeker niet nodig om hier ingewikkeld te doen maar er zijn tal van opties. Daarnaast kan een basisolie zelf ook nog een bepaalde werking hebben. Zelf koop ik mijn basisoliën met name bij floriahana, natural heroes en aroma zone.
Wanneer je iets over heel je lichaam of een groot deel ervan wilt gebruiken doseer je 1%-3%. Dat geldt bijvoorbeeld voor een massageolie, in bad of voor een bodycrème. Bedenk wel dat die 1% echt ook al therapeutisch is.
Als je een etherische olie wilt toepassen op het gezicht gebruik je 0,2%-1%. De huid van je gezicht is veel gevoeliger en omdat de huid ook dunner is, neem je dus meer van de etherische olie op.
Voor een specifiek probleem kun je 3%-10% gebruiken voor een therapeutische inzet maar op een kleiner gebied en ook zeker niet te lang. Voor acute dingen zoals pijn en wonden kun je 5% tot 15% doseren. Maar ook niet lang en op een kleiner oppervlak. Verder gebruik je nooit etherische olie in de wond, alleen eromheen.
Hoe weet je hoeveel druppels je in je basisolie moet doen? Je kan het natuurlijk berekenen, daarvoor moet je wel eerst weten hoeveel druppels er in een milliliter zitten. Vaak is dat ongeveer 30 druppels, maar dat kan nog iets verschillen per olie (en ook per druppelaar. In de EU zijn daar richtlijnen voor.) Een makkelijkere manier is om een spiekbriefje te gebruiken. En laat ik die nu net voor je hebben gemaakt als een gratis download.
VERSCHIL PER OLIE
Iets anders waar je rekening mee moet houden is dat niet elke olie gelijk is en je dus ook niet elke olie gelijk dient te doseren. De veiligheidsrichtlijnen verschillen per olie. De etherische olie van wintergreen (Gaultheria procumbens) mag bijvoorbeeld niet hoger van 1% gedoseerd worden. De meeste boeken over etherische oliën vermelden deze doseringen per etherische olie. Een geweldig boek hiervoor is de tweede editie van Essential Oil Safety van Robert Tisserand en Rodney Young. Hier is heel veel in te vinden over de werking en het veilig gebruik van etherische oliën.
De etherische olie van wintergreen (Gaultheria procumbens) mag bijvoorbeeld niet hoger van 1% gedoseerd worden.
ZWANGER
Op het moment dat je zwanger bent dien je ook rekening te houden met de baby op het moment dat je etherische olie gebruikt. Dat geld overigens ook op het moment dat je zwanger probeert te worden. Neem hier als richtlijn 50%-75% van de normale dosering.
Tijdens een zwangerschap mag je niet alle etherische oliën gebruiken. En op het moment dat je borstvoeding geeft mag je de oliën die je baby niet mag zelf ook niet gebruiken. Het kan namelijk zijn dat er kleine hoeveelheden van de olie of inhoudsstoffen in de moedermelk terecht komen.
Het kan namelijk zijn dat er kleine hoeveelheden van de olie of inhoudsstoffen in de moedermelk terecht komen.
KINDEREN & BABY'S
Voor baby's tot 3 maanden gebruik je maximaal 1/4% etherische olie verdund in een basisolie. Beter nog is om gewoon een alleen een vette plantenolie te gebruiken, zoals abrikozenpit olie of perzikpitolie. Een andere mooie optie zijn hydrolaten. Maar ook hier geldt dat lang niet iedere olie veilig is voor jonge kinderen, dit is het geval tot ze in ieder geval 10 tot 12 jaar oud zijn.
Voor baby's van 13 weken tot een jaar doseer je maximaal 1%. Liever nog gebruik je een dosering van 0,5% tot 0,75%.
Voor kinderen van 1 tot 2 jaar blijft de dosering gelijk met die van kinderen tot 1 jaar. Dus maximaal 1% maar liever 0,5% tot 0,75%. Er zijn wel weer een paar extra etherische oliën die je kunt gebruiken.
Pas vanaf 6 jaar mag je iets hoger gaan doseren. Voor kinderen van 6 tot 12 jaar mag je een dosering van 2% tot 3% gebruiken. Lager doseren heeft nog altijd de voorkeur, ook dan is het therapeutisch.
OUDEREN
Naar mate wij ouder worden neemt onze huid meer etherische olie, onder andere op doordat de huid dunner wordt. Dus heel simpel gezegd, wil je de dosis verlagen. Bij ouderen gebruik je 50%-75% van de normale dosering.
PURE OLIE
Er zijn een drietal etherische oliën die eventueel puur op de huid gebruikt kunnen worden. Dat zijn lavendel (Lavandula angustifolia), tea tree (Melaleuca alternifolia) maar dan alleen als deze vers is, en de wat minder bekende helicryse (Helichrysum italicum). Wanneer je een etherische olie puur toepast doe je dit alleen in acute situaties en voor korte duur. Het gebied waar je de olie op toepast mag niet groter zijn dan de handpalm van de persoon in kwestie. Daarnaast doe je dit absoluut niet bij kinderen jonger dan 4 jaar.
TOT SLOT
In deze blogpost staat lang niet alles wat er te weten valt en ik raad je ook zeker aan om er meer over te lezen.
De website van Robert Tisserand staat ook nog boordevol met informatie. Bekijk bijvoorbeeld een keer de Safety pages.
Dat was het weer voor vandaag. Als er nog iets is waar je graag meer over wil weten laat het me dan weten! Voor nu veel succes met de volgende stappen op jouw brug en ik wens je alle geluk toe en een prachtige rest van je dag.
❤ Eva